YAZAN: DİLEM CENGİZ
Çok eski zamanlara dayanan güzel yazı yazma sanatı, gün geçtikçe yeniden popülerliğini kazanıyor. Harfleri birer sanat eseri gibi göstermemizi sağlayan bu teknik, dünyanın farklı yerlerinde farklı biçimlerde geliştirilmeye devam ediyor. Coğrafyamızda yüzyıllardan beri süslemeler ve duvar yazılarında karşımıza çıkan hat sanatı da kaligrafinin geleneksel formlarından biri olarak az sayıda usta tarafından sürdürülüyor.
Baskı tekniklerindeki ilerlemeyle, bu güzel yazma sanatına verilen önem zaman zaman yok oluyormuş gibi görünebilir. Ancak el ile yapılan üretim bir noktada hak ettiği değeri geri kazanır. Tıpkı kaligrafi sanatının 15. yüzyılda unutulmaya başlanıp 19. yüzyılda kalesini geri alması gibi…
Peki, sıklıkla el yazısıyla karıştırılan kaligrafi nasıl icra edilir?
Sözcüklerin etkileyici bir görselle buluştuğu kaligrafi, Yunanca “kallos” (güzel) ve “graphos” (yazı) kelimelerinin birleşmesinden oluşur. Temelde çizgilerin belirli bir teknikle çizilmesini içeren kaligrafi sanatının en bilinen isimlerinden biri ise Edvard Johnston’dur. Johnston’un çalışmaları hala British Museum’da sergilenirken, kendinden sonraki birçok kişiye de ilham olur.
Kaligrafi çoğunlukla el yazısıyla karıştırılır. Ancak aralarında teknik ve biçimsel farklar vardır. El yazısı serbest stile daha yatkınken, kaligrafinin basit ama pratik isteyen belli kuralları vardır. Aynı zamanda kaligrafi tekniğiyle yazmak için üretilen kalemlerde kesik uçlu, çizgilere hakimiyet kurmayı kolaylaştıran özel kalemlerdir. Kaligrafi fontları, bu özel kalemlerle yazılabilen kalın ve ince yazı tiplerinin karışımıyla oluşturulur. Harfler arasındaki boşluklar, belirli bir açıyla, doğru ve orantılı çizilir. Tabi bunlar daha çok geleneksel kaligrafi teknikleri için geçerlidir.
Oysa modern kaligrafi, geleneksel kaligrafi ve hat sanatı gibi belirli kuralları takip etmez, aksine bozmayı görev edinir. Yani modern kaligrafinin tek ve en eğlenceli kuralı, bugüne kadar olan kuralları bozmaya dayalıdır. Birçok geleneksel kaligrafi stili, harfleri özel bir forma sokmanızı bekler. Ancak modern kaligrafide bir harfin biraz fazla kıvrılması ya da biraz daha uzaması korkulacak değil, kutlanacak bir varyasyondur. Kaligrafi uygulamalarında genellikle küt ve yuvarlak uçlu kalemler, fırça kalemler, su bazlı mürekkep ve parşömen kâğıdı sıklıkla tercih edilir. Modern kaligrafi de ise özellikle fırça kalem çok büyük bir rol oynar. Fırça kalemler sayesinde üretilen bu tekniği uygulamanın alternatif yolları da vardır.
Faux Kaligrafi, fırça kalem etkisinin her türlü kalemle elde edilmesini sağlayan, başlı başına bir güzel yazı sanatıdır. Faux Kaligrafi, hem daha zorlu kalemlere geçmek için bir ön adım gibidir hem de kaligrafinin diğer türleri kadar etkileyicidir. Her malzemeyle uygulanabilir olmasından dolayı, her an her yerde kaligrafi harfleriyle yazmanıza da olanak sağlar.
Kaligrafideki temel çizim ve yazma tekniklerini öğrendikten sonra geriye bolca pratik yapmak ve yüzyıllık bir geleneğin modern çizgilerini takip etmenin eğlencesi kalır. Davetiyelerden, logo tasarımına arzu ettiğiniz her türlü metni, kendi tarzınızı ve yaratıcılığınızı katarak tasarlayabilirsiniz. Ya da sevdiklerinizin özel günlerinde onlara kendi emeğiniz ve üretiminiz olan hediyeler yaratabilirsiniz.
Mürekkebin kalemle, kalemlerin kağıtla uyum içerisinde dans edip birbirinden şık ve estetik harflerin yazıldığı modern kaligrafi tekniğiyle kendi stilinizi bulmak isterseniz Kutuda Sanat Var atölyelerini takip etmeyi unutmayın. Sanatlı günler!